Honkballegende, oud-international en homerun-leider Jacky Jakoba overleden

19 december 2022

IN MEMORIAM

...Jacky Jakoba...
(1962 - 2022)
(© Foto: Henk Seppen)

Jacky Jakoba, die een zeer productieve speler was in de Hoofdklasse, is op zaterdag (17 december) op 60-jarige leeftijd overleden. Jakoba, die voornamelijk als derde honkman actief was, speelde tussen 1981 en 1994 in elf seizoenen in de hoogste afdeling voor zes verschillende teams. Hij werd een legendarische speler en zorgde in 1984 voor een record toen hij 24 homeruns sloeg. De infielder was ook acht jaar een waardevolle speler van het Nederlands Honkbal Team. Met het overlijden van Jacky Jakoba moet de Nederlandse honkbal-familie niet alleen afscheid nemen van een ster-speler, maar verliest ook een kleurrijke en geliefde persoonlijkheid.

Tekst: Marco Stoovelaar

Sedney (Jacky) Jakoba werd geboren op 25 september 1962 in Willemstad (Curaçao). Jacky groeide op in een gezin met negen kinderen en leerde honkballen tijdens straat-wedstrijden, maar later speelde hij voor honkbalteams in Curaçao, waaronder het bekende Marlboro in de hoogste afdeling. Met nationale jeugdploegen van Curaçao nam Jakoba deel aan een aantal internationale toernooien in Centraal- en Latijns-Amerika.

In 1981 voegde de Amsterdamse honkbalploeg De Spartaan de getalenteerde Jakoba aan de ploeg toe als één van hun nieuwe Antilliaanse spelers. In het voorgaande jaar was de ploeg kampioen geworden in de Eerste Klasse om te promoveren naar de Hoofdklasse. En zo reisde Jacky op 18-jarige leeftijd naar Nederland. Niet alleen om te honkballen, maar ook om te studeren. In zijn eerste jaren in Nederland na zij studie werkte Jacky op Luchthaven Schiphol bij de bevoorrading van vliegtuigen. In latere jaren werkte hij ook voor de posterijen (PTT).

Sinds zijn komst naar Nederland in 1981 bleef Jacky Jakoba hier om er te wonen, werken en te honkballen. Als honkballer ontwikkelde hij zichzelf tot een productieve powerhitter, die een legendarische status kreeg en geliefd werd (en bleef) in de Hoofdklasse. Door de jaren heen kwam hij uit voor zes verschillende teams en de meeste daarvan voerde hij aan in diverse aanvallende categoriën.

In 1981 maakte Jacky Jakoba zijn debuut in de Hoofdklasse toen hij uitkwam voor het Amsterdamse De Spartaan. Uiteraard stond de ploeg toen onder leiding van hun langdurige Hoofd Coach Gerard Stenzler, die ook altijd goed zorgde voor zijn buitenlandse spelers. Gelijk vanaf het begin gaf Jakoba zijn visitekaartje af. Hoewel hij naar Amsterdam kwam als outfieder verhuisde Jakoba al snel naar het derde honk, wat zijn voornaamste positie werd. Jakoba was een gedreven speler en was niet alleen een sterke slagman, maar ook een solide verdedigende speler.

Een paar maanden voordat Jakoba zijn Nederlandse debuut zou maken kwam er een verontrustend bericht van de Honkbal Bond van de toenmalige Nederlandse Antillen. Jakoba was voor een jaar geschorst, omdat hij een scheidsrechter zou hebben geduwd in een wedstrijd ongeveer zes maanden eerder. Wanneer de schorsing bleef staan zou de Nederlandse Bond die zeker hebben overgenomen en was Jakoba niet in staat geweest te spelen. Maar een maand voor aanvang van het seizoen werd de straf omgezet in een voorwaardelijke schorsing. Dat maakte de weg weer vrij en dus kon Jakoba in Nederland in actie komen.

...Jacky als speler van Quick Amersfoort in 1992...
...met David Martilia (links) en Serge Artsen...
(Teamfoto Quick Amersfoort)

Voor aanvang van het seizoen reisde De Spartaan naar het Amerikaanse Los Angeles voor een trainingskamp van twee weken. Daar was het de legendarische Tom Lasorda, toen de Manager van Los Angeles Dodgers, die Jakoba in actie zag en interesse toonde. Maar Jakoba wilde zijn studie in Nederland afmaken.

1981 was niet alleen Jakoba's debuut in de Hoofdklasse, het was ook het eerste seizoen in de hoogste afdeling voor De Spartaan. In het Opening Weekend stond de ploeg tegenover Neptunus en begon het seizoen met een 10-1 nederlaag op eigen veld. De volgende dag toonde De Spartaan zich echter een taaie tegenstander, maakte een 8-3 achterstand ongedaan en kwam langszij. Neptunus won daarna met 11-9 in tien innings, dankzij een walk-off, 2-run homerun van Gerard Blacquiere.

Een week later boekte De Spartaan de eerste overwinning via een 17-7 zege in een thuiswedstrijd tegen UVV. De Spartaan sloeg in dat duel zeven homeruns, aangevoerd door Jack Zijlstra, die er drie sloeg. Jacky Jakoba sloeg zijn eerste Hoofdklasse-homerun en kreeg gezelschap van Gershwin Leuteria, Ritchie Daal en de Amerikaan Jim Unmacht. Later in het seizoen homerde Jakoba tweemaal in wedstrijden tegen HCAW en Amstel Tijgers.

In zijn eerste seizoen op het hoogste niveau was Jakoba één van de leidende powerhitters in de ploeg, samen met Ritchie Daal en Jack Zijlstra. Jakoba was de tweede beste slagman van De Spartaan met een slaggemiddelde van .362 achter Daal, die .366 sloeg. Zijlstra was de derde beste slagman met een .299 gemiddelde. Jakoba leidde de ploeg in gescoorde punten (34), binnengeslagen punten (34) en homeruns (13) en was tweede in honkslagen (46).

Met zijn dertien homeruns voerde Jakoba de Hoofdklasse aan, samen met Jan Venema en Kevin McDonald, die beiden speelden voor Neptunus. Met zijn 34 binnengeslagen punten eindigde Jakoba in de top-5 samen met Ed Tromp (Neptunus, 43), Joe Westmoreland (UVV, 38), Kevin McDonald (Neptunus, 37) en Harm Horeman (Amstel Tijgers, 32).

...Jacky aan slag voor het Nederlands Team tijdens...
...het Wereldkampioenschap 1990 in Edmonton (Canada)...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

Naast Daal en Zijlstra waren andere teamgenoten bij De Spartaan ondermeer Bob Frishette, Hennie Heijsteeg, Gershwin Leuteria, Totti Martina, Dick Moraal, Paul Mulder, Jan Prinsen, Erik Ronnenbergh, Anthony St. Aubyn en Hensley Sluis.

Na afloop van het seizoen 1981 verhuisde Jacky Jakoba naar Quick Amersfoort met wie hij in 1982 uitkwam in de Eerste Klasse. De ploeg veroverde de kampioenstitel en zo keerde Jakoba in 1983 weer terug in de Hoofdklasse toen de ploeg onder leiding stond van Hoofd Coach Paul Berkel, die dit jaar helaas onverwacht overleed op 25 augustus op 77-jarige leeftijd. Bij Quick Amersfoort in 1983 zorgde Jakoba voor een nieuw seizoen-record met het slaan van 18 homeruns. Dat brak het Hoofdklasse-record van 17, dat in 1971 was gerealiseerd door Hudson John, die toen speelde voor Storks.

Jakoba voerde het team van Quick ook aan in gescoorde punten (36), honkslagen (42) en binnengeslagen punten (45). Met een .350 slaggemiddelde was Jakoba de tweede beste slagman van de ploeg, achter Rocky Angela, die .371 sloeg. Zijn 45 binnengeslagen punten waren het tweede hoogste aantal in de Hoofdklasse achter Marcel Joost (Haarlem Nicols), die er 53 had.

Andere teamgenoten bij Quick waren ondermeer Rocky Angela, Cesar Aquino, Rick Bannink, Jerrel Bernadus, Humphrey Bomba, Ricardo Bryson, Jules Elbers, David Martilia, Totti Martina, Juani Werleman en John van der Worm.

Een nieuwe transfer volgde na het seizoen 1983. Dit keer was het Neptunus dat Jakoba aan de ploeg toevoegde, samen met zijn Quick-teamgenoot en powerhitting pitcher Rocky Angela Jakoba speelde vier seizoenen (1984-1987) voor de Rotterdamse ploeg.

Zijn eerste seizoen bij Neptunus (1984) werd gelijk memorabel, want Jakoba sloeg 24 homeruns. Daarmee zorgde hij opnieuw voor een seizoen-record en brak zijn eigen record van een jaar eerder. Het record staat nog altijd overeind en Jakoba werd de eerste speler in de historie die 20 of meer homeruns sloeg.

...Jacky met Team Scorer Jan van der Sande...
...bij Oranje tijdens het Wereldkampioenschap...
...1990 in Edmonton (Canada)...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

Hoewel het record als onbreekbaar werd bestempeld kwam het toch in gevaar in 1998 toen Elston Hansen 23 homeruns sloeg als speler van Amsterdam Pirates. Tussen Jakoba's 24 homeruns in 1984 en Hansen's 23 homeruns in 1998 sloeg de Amerikaan Mike Carson (Sparta) 20 homeruns in het seizoen 1988. Hansen is nog altijd de laatste speler in de Hoofdklasse die 20 of meer homeruns heeft laten noteren in één seizoen.

In het seizoen 1984 voerde Jakoba het team van Neptunus ook aan in gescoorde punten (46) en binnengeslagen punten (46). Voor de derde keer sinds 1981 was hij de tweede beste slagman. Jakoba sloeg .360, maar Jan Venema leidde de ploeg met een .401 gemiddelde.

In die jaren was het thuisveld van Neptunus één van de kleinste in de Hoofdklasse. Dat werd onderstreept op 18 augustus 1984 toen Neptunus negen homeruns sloeg tegen Amstel Tijgers, dat er vier liet noteren en met 17-12 won. Voor deze wedstijd voerde Jakoba de competitie aan met 18 homeruns, een evenaring van zijn record in het voorgaande seizoen. Jakoba sloeg drie homeruns en werd daarmee de eerste speler ooit met 20 homeruns en verhoogde zijn aantal naar 21. In de hiernavolgende weken voegde Jakoba nog drie homeruns toe.

Ondanks de aanvallende producties van Jakoba, Venema en anderen degradeerde Neptunus in 1984. Op 1 september, in het slotweekeinde van het seizoen speelde Neptunus in Utrecht tegen UVV. Twee weken eerder had club-voorzitter Frans van Aalen zelf de coaching overgenomen, nadat was gebroken met Hoofd Coach Harry van der Berg. Dankzij homeruns van Jakoba en Venema nam Neptunus een 4-0 voorsprong, maar de ploeg stond slechts met 6-5 voor na zes innings. In de zevende inning draaide UVV het duel om op werper Venema toen Carlos van Heijningen een 2-run homerun sloeg. Wim Martinus nam daarna de pitching over, maar moest een homerun incasseren van Louis Jacobs om er een 8-6 stand van te maken in het voordeel van UVV. Die voorsprong was genoeg voor de Amerikaanse werper Douglas Morton, die de deur in het slot gooide voor Neptunus. Door de nederlaag, in combinatie met overwinningen van concurrenten, degradeerde Neptunus. Drie jaar eerder was Neptunus voor de eerste keer nog landskampioen geworden.

Jakoba bleef bij de ploeg en speelde in 1985 in de Eerste Klasse toen Neptunus de titel pakte en terugkeerde naar de hoogste afdeling, onder leiding van nieuwe Hoofd Coach Hamilton Richardson. Terug in de Hoofdklasse leidde Jakoba Neptunus in het seizoen 1986 met 66 honkslagen. In het seizoen 1987 had de infielder met 37 de meeste binnengeslagen punten van Neptunus.

...Jacky Jakoba bij het...
...Wereldkampioenschap 1990...
...in Edmonton (Canada)...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

In 1987 plaatste Neptunus zich voor de eerste Holland Series, wat toen een best-of-three was. Neptunus stond daarin tegenover Amsterdam Pirates in wat de eerste keer sinds 1973 was dat het landkampioenschap weer werd beslist via een best-of-series. Pirates won de Series met 2-1 om voor het eerst landskampioen te worden. Voor Jakoba bleef dit zijn enige Holland Series.

Onder zijn teamgenoten bij Neptunus wasren onder meer Bob van Aalen, Rocky Angela, Judsel Baranco, Jan Collins, Robert Eenhoorn, Mike Gargiulo, Rob Groeneveldt, Henk van 't Klooster, Micha Klooswijk, Harry Koster, Wim Martinus, Hans van der Reep, Raymond Soerka, Jan Venema en Ron de Zwart. In zijn laatste seizoen bij Neptunus in 1987 speelde Jakoba ook samen met Gerard Blacquiere, Eric de Bruin, Marcel Kruyt en Haime Wiersma.

Na vier jaar te hebben gespeeld voor Neptunus veranderde Jakoba na afloop van het seizoen 1987 weer van club. Dat was de eerste van verschillende transfers in de hiernavolgende seizoenen. Dit keer koos hij voor Almere Giants, dat naar een nieuwe locatie was verhuisd na jarenlang in Diemen te hebben gespeeld.

Bij Giants was Jakoba één van de vier leidende slagmensen in het team van Hoofd Coach Cees Herkemij. De anderen waren Judsel Baranco, eveneens een legendarische speler in het Nederlandse honkbal, Wismar Ansjeliena en Edsel Martis. Helaas overleed Baranco in 2006 op slechts 42-jarige leeftijd. Baranco leidde het team van Giants in slaggemiddelde (.441), gescoorde punten (59), binnengeslagen punten (53), honkslagen (78), homeruns (15) en gestolen honken (13) en was bovendien een heuveltroef. Jakoba was de derde beste slagman van de ploeg (.364) en was ook derde in gescoorde punten (49) en binnengeslagen punten (43). Hij was tweede met zijn 60 honkslagen. Ansjeliena was de tweede beste slagman (.409), Martis de vierde beste (.339).

Naast Baranco, Ansjeliena en Martis waren andere teamgenoten bij Giants onder meer Mitchell Cobussen, Frank Koene, Steve Matthew, Franklin Richardson, Orlando Stewart, Tom Willerson en Ron van Zuilichem.

Na één seizoen te hebben gespeeld in Almere verhuisde Jacky Jakoba aanvankelijk naar Haarlem Nicols. Maar hij speelde niet voor de ploeg, want hij kwam zo'n twee maanden voor het seizoen terug op zijn beslissing en wilde terugkeren naar Giants. Echter, volgens de toen geldende regels was het niet mogelijk voor een speler, die van de ene naar de andere club was gegaan, weer terug te keren. Het Giants-bestuur was echter van mening dat de transfer wel mogelijk was, omdat Jakoba inmiddels woonachtig was in Almere. Maar de zogenoemde 'verhuisregel' was een jaar eerder geschrapt. Dat betekende dat Jakoba niet voor Giants kon spelen en Nicols wilde hem nu ook niet meer. In plaats daarvan speelde Jakoba in 1989 in de hoogste Belgische competitie voor Antwerp Eagles. Halverwege dat seizoen, ergens in juli, kreeg Jakoba gezelschap van zijn voormalige Giants-teamgenoot Judsel Baranco. Door de voortgaande problemen bij Giants, de ploeg had inmiddels de naam gewijzigd in New Giants om een nieuwe start te maken, verliet Baranco de ploeg.

...Jacky Jakoba met Major League-speler...
...Curtis Granderson en voormalig...
...Hoofdklasser King Zschuschen bij een Major...
...League Clinic in Amsterdam...
...in november 2006...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

Jakoba keerde in 1990 weer terug in de Hoofdklasse, dit keer als speler van Sparta. Daar speelde hij voor het eerst samen met zijn broer Arnold Jakoba, die toen zijn Hoofdklasse-debuut maakte. Opnieuw eindigde de infielder hoog in een aantal aanvallende categoriën, want hij leidde de Rotterdamse ploeg in gescoorde punten (38), binnengeslagen punten (37) en tweehonkslagen (11). Jakoba was de tweede beste slagman van Sparta met een .322 slaggemiddelde, achter Maurice Verdaasdonk (.333). Sparta bereikte de Play-Offs, maar verloor de best-of-three tegen Neptunus met 2-1.

Andere teamgenoten bij Sparta waren onder meer Marcel Benningshof, Tony Benningshof, Erwin van den Berg, Marcel Buurman, Jim Hovorka, Adonis Kemp, John van der Mark, Ruud van Rooijen, Orlando Stewart en Haime Wiersma.

Zowel Jacky als Arnold Jakoba, maar ook Adonis Kemp en Haime Wiersma, verlieten Sparta na het seizoen 1990 en gingen spelen voor ADO. Jacky Jakoba sloeg .320 en was daarmee de tweede beste slagman van de Haagse ploeg achter het .386 slaggemiddelde van Sherwin Cijntje, de huidige 1B Coach van Amsterdam Pirates. Jakoba's 24 binnengeslagen punten waren het tweede hoogste aantal achter Adonis Kemp, die dit jaar (2022) de Hoofd Coach was van Twins Oosterhout.

Andere teamgenoten bij ADO waren Ludwin Bernadina, Aldric Dunlop, Robert John, Patrick Klerx, Michael van der Lande, René Nieveld, Tony Rohan, Robert Schouten, Ron Steward, Bart Volkerijk, Erik Volkerijk en Perry van der Zalm.

Jakoba's zesde verschillende team in zes seizoenen kwam in 1992 toen hij terugkeerde naar Quick Amersfoort Dit keer speelde hij in drie seizoenen voor de ploeg waar voormalige teamgenoten Jerrel Bernardus en Ricardo Bryson nu Assistent Coaches waren. In 1992 stond de ploeg onder leiding van Richard Simon, in de volgende twee seizoenen onder leiding van Bill Froberg, die in december 2020 op slechts 63-jarige leeftijd overleed.

Helaas waren deze jaren in Amersfoort mindere seizoenen in Jakoba's indrukwekkende loopbaan, want hij sloeg respectievelijk .222, .297 en .257, de enige seizoenen waarin hij lager dan .300 sloeg. Maar in het seizoen 1993 was Jakoba wel weer tweede van de ploeg met 30 gescoorde punten en 27 binnengeslagen punten en leidde het team met acht homeruns. Quick plaatste zich voor de Play-Offs, wat een enerverende en spannende best-of-five was en met 3-2 werd gewonnen door Neptunus.

In 1994 sloeg Jakoba slechts .257, goed voor een negende plek in het team. Hij was vierde met 25 gescoorde punten, maar na afloop van het seizoen zette hij een punt achter zijn spelersloopbaan.

...Jacky werkt aan het veld van Amsterdam Pirates...
...in een rain-delay tijdens de Holland Series 2011...
(© Foto: Henk Seppen)

Tijdens zijn tweede verblijf bij Quick Amersfoort waren onder zijn teamgeoten Serge Artsen, Early Belioso, Eduard van Bennekom, Marcel Benningshof, Tony Benningshof, Ricardo Bryson, Anthony Cannegieter, Eddie Dix, Marlon Fluonia, Orvin Gonzales, Patrick van Heijningen, Anthony Hosé, Sänder Messemaker, Nelson Orman, Pierre Richardson, Robert Rodriquez, Edward Spanner, René de Vries en Juani Werleman.

Teamgenoten in zijn laatste seizoen in Amersfoort waren ook Ron Agterberg, Peter Callenbach, Dave Dusseau en Clive Mendes.

Nadat Jacky bij ADO was vertrokken na het seizoen 1991 bleef zijn broer Arnold Jakoba tot en met 1992 voor de Haagse ploeg spelen. Daarna speelde hij voor Sparta in de Eerste Klasse in 1993, waarna hij zijn loopbaan in de Hoofdklasse voortzette bij ADO (1994-1997) en Amsterdam Pirates (1998-1999).

In acht van zijn elf Hoofdklasse-seizoenen sloeg Jacky Jakoba hoger dan .300. In 414 gespeelde wedstrijden sloeg hij 95 homeruns. In al zijn seizoenen was Jakoba een gepassioneerde speler, kon soms stevig in discussie gaan met umpires, maar had altijd plezier en was van grote waarde voor alle teams waarin hij speelde. Samen met Judsel Baranco was Jakoba één van de beste Nederlandse spelers in de jaren tachtig, wat hun beste decennium was. Tussen de seizoenen in voegden Baranco en Jakoba zich regelmatig bij hun voormalige ploeg Santa Maria Pirates om deel te nemen aan de Play-Offs in Curaçao.

Naast dat hij in vrijwel al zijn seizoenen een productieve speler was voor al zijn teams was Jacky Jakoba tussen 1984 en 1993 ook een basisspeler van het Nederlands Honkbal Team.

In juli 1984 debuteerde Jakoba in Oranje en nam toen deel aan zijn eerste internationale toernooi, de Haarlemse Honkbal Week. Zijn teamgenoten in zijn eerste toernooi waren Judsel Baranco, Gerard Blacquiere, Frank Bos, Tonny Cohen, Ron Giroldi, Bill Groot, Gerlach Haldeman, Harm Horeman, Jan Hijzelendoorn, Marcel Joost, Roel Klaassen, Robert Knol, Marcel Kruyt, Paul Smit, Ronald Stoovelaar, Charles Urbanus, Thijs Vervaat, Bart Volkerijk, Eric de Vries en Haitze de Vries. De ploeg stond onder leiding van Manager Harvey Shapiro. De Amerikaan werd geassisteerd door Henny Jenken en Don Wedman en Pitching Coach Jan Dick Leurs.

...Jakoba in 1991 met Marlon Fluonia...
...en Wim Martinus tijdens het...
...Europees Kampioenschap 1991...
...in Nettuno (Italië)...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

Na afloop van dit evenement nam Jakoba deel aan het Wereldkampioenschap in Cuba, dat werd voorafgegaan door een toernooi in Curaçao. Later in het jaar maakte Jakoba ook deel uit van het team dat afreisde naar Taiwan om daar voor de eerste keer deel te nemen aan een jaarlijks internationaal toernooi, de Chung Hua Cup. In hiernavolgende jaren nam Jakoba deel aan nog eens drie Wereldkampioenschappen (Nederland 1986, Italië 1988, Canada 1990) en nog eens twee toernooien in Taiwan (1985, 1986).

Tijdens zijn eerste Wereldkampioenschap in 1984 in Cuba was Jacky Jakoba de beste slagman van het Nederlands Team en leverde een paar prima bijdragen. In de openingswedstrijd tegen Chinese Taipei in Estadio Guillermo Moncada in Santiago de Cuba, verraste Nederland met een 3-2 overwinning. Met een 1-0 achterstand draaide Oranje het duel om dankzij een RBI-double van Bill Groot en een puntscorende honkslag van Jakoba. Later verhoogde een honkslag van Charles Urbanus de stand naar 3-1.

In Estadio General Calixto García in Holguín verloor Nederland met 4-2 van Italië. Dankzij een 2-run homerun van Roberto Bianchi nam Italië een 2-0 voorsprong in de eerste inning, maar Nederland kwam langszij toen ook Jakoba een 2-run homerun sloeg in de derde slagbeurt. Echter, Italië scoorde daarna weer in de derde en achtste inning.

In de wedstrijd tegen Venezuela, ook in Holguín, speelde Nederland weer een 'close game'. Oranje nam een 1-0 voorsprong in de derde inning toen Ronald Stoovelaar de eerste van zijn twee tweehonkslagen sloeg en daarna scoorde op slagwerk van Thijs Vervaat en Charles Urbanus. Dit bleef het enige Oranje-punt. Met een 3-1 achterstand kreeg Nederland nog een laatste scoringskans in de negende inning. Jakoba stond op het honk en toonde zijn strijdlust met een poging te scoren, maar hij werd uitgeschakeld op de plaat.

In de slotwedstrijd van het toernooi tegen de Dominicaanse Republiek sloeg Jakoba drie honkslagen in een 5-4 nederlaag.

Jakoba nam ook deel aan drie Europese Kampioenschappen (1985, 1987, 1991) en won de titel tweemaal (1985, 1987). Hoewel Jakoba's slagwerk wat onder maat was tijdens het EK van 1985 speelde hij verdedigend een hoofdrol. Hoogtepunt daarbij was een schitterende diving catch van een line drive als derde honkman in een wedstrijd tegen Italië. Na afloop kreeg Jakoba de prijs voor de Meest Spectaculaire Speler.

...Jacky en voormalig Nederlands Team-speler...
...(en oud-teamgenoot) Adonis Kemp wachten op de...
...aankomst van Oranje op Schiphol Airport...
...nadat de ploeg de titel veroverede op...
...het Wereldkampioenschap in 2011...
(© Foto: Marco Stoovelaar)

Het was tijdens het EK van 1985 dat duidelijk werd dat Jacky Jakoba het ook belangrijk vond plezier te hebben op het veld en in de dug-out, naast alle inzet tijdens een wedstrijd. In een krantenverslag had hij destijd kritiek op de Amerikaan Harvery Shapiro, die toen de Manager was van het Nederlands Team. Jakoba zei: ,,Hij is zo serieus, hij maakt nooit eens een grapje''. Shapiro bleef Manager van de ploeg tot en met 1986.

Het EK van 1987 was zeer belangrijk. In dat jaar stond Oranje onder leiding van de Amerikaanse Manager Pat Murphy, de huidige Bench Coach van het Major League-team van Milwaukee Brewers. Met het veroveren van de Europese titel in 1987 (in Spanje) plaatste het Nederlands Team zich voor de Olympische Spelen van 1988 in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel.

Destijds speelden de twee beste ploegen een best-of-five Finale en allevijf de wedstrijden werden gespeeld, ook als het kampioenschap al was beslist. Italië leek de favoriet, maar de ploeg stond vijfmaal met lege handen. In de eerste wedstrijd stond Italië met 3-1 voor in de zesde inning, waarvan twee runs in de eerste inning waren gescoord na een homerun van Roberto Bianchi. Nederland had gescoord in de eerste inning, eveneens via een homerun, geslagen door Robert Knol. Nadat het tweede punt was gescoord in de zesde inning kwam Nederland langszij in de zevende toen Jakoba een homerun sloeg. Echter, Italië antwoordde met drie punten, waaronder een solo-homerun van Giuseppe Carelli, in de achtste inning. Maar Nederland kwam opnieuw terug door driemaal te scoren in de negende inning. In de tiende won Nederland met 7-6 toen pinch-runner Judsel Baranco scoorde op een walk-off single van Rikkert Faneyte.

Jacky Jakoba maakte ook deel uit van het Nederlands Team dat in 1988 deelnam aan de Olympische Spelen. Op dat moment werkte Jakoba voor de PTT. Toen hij geen vrijaf kreeg om deel te kunnen nemen aan de Spelen, nam Jakoba ontslag om deel uit te maken van het Oranje Team en zijn droom in vervulling te laten gaan.

Het was de eerste keer dat een Nederlandse ploeg deelnam aan de Spelen. Jakoba's teamgenoten in dit memorabele moment in de Nederlandse honkbal-historie waren Frank Bos, Eric de Bruin, Peter Callenbach, Robert Eenhoorn, Rikkert Faneyte, Ron Giroldi, Bill Groot, Gerlach Halderman, Marcel Joost, Robert Knol, Frank Koot, Harry Koster. Marcel Kruyt, Alfred de Leeuw, Hans van Renselaar, Ronald Stoovelaar, Bart Volkerijk, Eric de Vries en Haitze de Vries. Het Olympisch Team werd geleid door de Amerikaanse Manager Tom Petroff, die op 22 augustus van dit jaar op 95-jarige leeftijd overleed. Petroff werd geassisteerd door Harry van der Vaart, Leen Volkerijk was de Pitching Coach en Maarten Koper de Fysiotherapeut.

...'We're number one'...
...Jacky tijdens de huldiging in...
...Haarlem in 2011 nadat...
...het Nederlands Team de...
...wereldtitel had gewonnen...
(© Foto: Henk Seppen)

In zijn acht jaar in het Nederlands Team nam Jacky Jakoba jaarlijks ook deel aan de internationale toernooien die in eigen land worden georganiseerd. Na zijn toernooi-debuut tijdens de Haarlemse Honkbal Week in 1984 nam Jakoba ook deel aan dit evenement in 1988 en 1990. Er was geen 'Week' in 1986, omdat Nederland toen het Wereldkampioenschap organiseerde. In plaats daarvan bereidde het Nederlands Team zich voor tijdens de Amsterdam Baseball Series op het complex van Amsterdam Pirates. Jakoba nam ook aan dit evenement deel.

In 1985, op het complex van Neptunus in Rotterdam, werd het eerste World Port Tournament georganiseerd. Jakoba was één van de Oranje-spelers die toen deelnam aan de eerste editie en was de beste slagman van het Nederlands Team. Hij nam daarna ook deel aan het evenement in 1987, 1991 en 1993.

Na niet te hebben gespeeld in het Nederlands Team in 1989 toen hij actief was in België maakte Jakoba zijn rentree in 1990. In dat jaar nam Jakoba met Oranje deel aan zowel de Haarlemse Honkbal Week als het Wereldkampioenschap in Edmonton (Canada).

Tijdens het evenement in Canada nam Nederland (en ook Jakoba) revanche tegen Venezuela. Zes jaar eerder, in Cuba, had Nederland met 3-1 verloren. In Canada stond Nederland met 8-4 achter. Michael Crouwel homerde toen in de zesde inning en Nederland kwam langszij door driemaal te scoren in de negende op honkslagen van Jakoba, Bob van Aalen en Robert Niggebrugge. Nederland kwam vervolgens voor de allereerste keer tot winst tegen Venezuela in de tiende inning, dankzij een opofferingsslag van Marcel Kruyt.

In totaal kwam Jacky Jakoba uit in 85 officiële interlandwedstrijden voor het Nederlands Team.

Andere spelers met wie Jakoba in twee jaar of langer in het Nederlands Team speelde waren Bob van Aalen, Peter Boon, Michael Crouwel, Marlon Fluonia, Jan van Gorkum, Frans Groot, Geoffrey Kohl, Hans Lemmink, Erik Lommerde, Robert Niggebrugge, René Rijst, Thijs-Jan Smidt en Patrick Vielvoye.

Nadat hij was gestopt als actief speler bleef Jacky Jakoba een zeer regelmatig bezoeker van honkbalwedstrijden. Hij was vaak te vinden bij wedstrijden van Neptunus, Sparta en Amsterdam Pirates. Op het complex van Pirates hielp hij vaak de groundcrew met het speelklaar maken van het veld. Helaas werd Jacky in de afgelopen jaren geplaagd door problemen met zijn gezondheid, waarvoor hij verschillende behandelingen onderging.

...Jacky als toeschouwer bij...
...de 2014 Holland Series...
(© Foto: Henk Seppen)

Tijdens zijn hele loopbaan heeft Jakoba altijd prima oog voor de bal gehad toen hij in het slagperk stapte. Dat werd bewezen door zijn aanvallende prestaties, maar ook door het feit dat hij in een seizoen niet vaak met drie slag werd uitgeschakeld. Jacky heeft dit tot het einde toe altijd gehad, iets wat hij eerder dit jaar nog onderstreepte. Tijdens zijn verblijf in een Rotterdams verzorgingshuis nam hij deel aan een aantal bewegingsoefeningen en toonde aan nog altijd in staat te zijn ballen te raken en die waren een stuk kleiner dan een normale honkbal.

Ondanks ups-and-downs met zijn gezondheid bleef Jacky wedstijden bezoeken. Hij bleef een publiekslieveling tijdens de twee internationale toernooien die jaarlijks worden georganiseerd, de Haarlemse Honkbal Week in Haarlem (even jaren) en het World Port Tournament in Rotterdam (oneven jaren). Als toeschouwer tijdens deze evenementen droeg Jacky meestal kleurrijke kleding (met altijd de kleur oranje) en hoeden (met een Nederlandse vlag) en vermaakte hij het publiek. Hij nam regelmatig een positie op de tribune in achter de thuisplaat en volgde aandachtig de werper, soms met pogingen om hem met armbewegingen uit zijn concentratie te halen. Andere keren stond Jakoba op een dug-put als cheerleader.

Maar bovenal moedigde hij de spelers van het Nederlands Team aan als ze aan slag kwamen. Tegelijkertijd moedigde hij de toeschouwers aan hetzelfde te doen terwijl hij van de derde honk-kant naar de eerste honk-kant rende (en terug) met een Nederlandse vlag boven zijn hoofd.

Nadat het Nederlands Honkbal Team de titel veroverde op het Wereldkampioenschap van 2011 in Panama werd de ploeg na terugkeer gehuldigd in Haarlem. Tijdens een boottocht door de stad moedigde Jacky Jakoba luid aan vanaf de kade met een grote hoed, later een kroon, op zijn hoofd en gekleed in de rood-wit-blauwe kleuren van de vlag. Even later voegde hij zich bij de ploeg toen die werd geëerd in het Teylers Museum.

Een paar weken later, in november 2011, veranderden de festiviteiten in tranen toen de zeer getalenteerde Gregory Halman op slechts 24-jarige leeftijd overleed. Op dat moment speelde Halman in de Major League voor Seattle Mariners. Tijdens de bijzonder druk bezochte afscheidsplechtigheid in Haarlem was het Jacky Jakoba die bij het graf van Gregory een bewogen en emotionele speech gaf.

Jacky speelde altijd met passie en had altijd plezier. Hij hield ervan op het veld te staan. Hij hield ervan onder de mensen te zijn. En hij hield ervan om in het middelpunt van de belangstelling te staan. Wanneer je hem ontmoette en met Jacky praatte ging het gesprek al snel terug naar 1984 toen hij tot zijn record kwam met 24 homeruns,. Een record waar hij altijd bijzonder trots op is geweest.

Jacky Jakoba was een kleurrijke persoonlijkheid, zowel op als buiten het veld. Een speler met een legendarische loopbaan. Een geliefd persoon, die in staat was om op elk gezicht een lach te toveren. En op zijn eigen gezicht was ook altijd een brede lach aanwezig. Jacky zal zeker door velen van ons worden gemist.

De KNBSB condoleert Jacky's familie en vrienden en wenst hen veel sterkte met dit grote verlies.

 

...Links: Jacky heeft plezier tijdens het World Port Tournament 2011...
...Rechts: Jacky met Neptunus-icoon Frans van Aalen tijdens de Haarlemse Honkbal Week 2012...