"Ome" Loek Loevendie (88) overleden

6 februari 2021

Foto: Henk Seppen. Tekst: Marco Stoovelaar

Loek Loevendie, het club-icoon van honkbal- en softbalvereniging Amsterdam Pirates met de zeer verdiende bijnaam Mr. Pirates, is op zaterdag 6 februari op 88-jarige leeftijd overleden. Loevendie, die voor velen 'Ome Loek' was en bleef, ontving vele decoraties en was een pionier op het gebied van jeugdcoaching.

Loek Loevendie werd geboren op 9 mei 1932 in Amsterdam. Hij is de jongere broer van de ook internationaal bekende (jazz/opera/kamermuziek) componist en klarinetspeler Theo Loevendie, die vorig jaar 90 werd en nog altijd actief is als componist. Al vanaf jonge leeftijd was Loek Loevendie geïnteresseerd in sport en begon hij zelf te voetballen en honkballen.

Op 17 februari 1959, samen met Jaap van der Zee, Rinus Verschuur en Harry Meijers, richtte Loek Loevendie een honkbal-afdeling op bij voetbalclub Rap. Het was de tweede keer dat deze Amsterdamse vereniging een honkbal-afdeling kreeg. De eerste was opgericht in 1937, maar werd opgeheven in 1946, omdat de club helaas verschillende clubleden had verloren tijdens de Tweede Wereldoorlog en geen team meer kon samenstellen. Tien jaar nadat de nieuwe honkbal-afdeling was opgericht creëerde Rap een vrouwensoftbal-afdeling in 1969 en in 1974 werd een mannensoftbal-afdeling toegevoegd. Na afscheiding van voetbalclub Rap in 1974 vormden de honkbal- en softbal-afdelingen een onafhankelijke vereniging en werd de naam gewijzigd in Amsterdam Pirates.

Jeugdtrainer

Toen het honkbalteam van Rap voor het eerst uitkwam in een competitie in 1959 was Loek Loevendie één van de spelers. Later werd hij ook één van de coaches van de ploeg. Tegelijkertijd bleef hij ook actief met het trainen van jeugd voetbalteams, iets dat hij al sinds eind jaren veertig deed. In het begin van de jaren zestig verruilde Loevendie, nu zeer actief in de honkbal-afdeling, zijn aandacht van het trainen van jeugdvoetballers naar het coachen van jonge honkballertjes. Een paar jaar later begon Loevendie met wat zijn fameuze woensdagmiddag-trainingen werden voor de honkbaljeugd. Tegen het einde van de jaren zestig liet hij advertenties plaatsen in weekkranten en dat zorgde onmiddellijk voor enorm veel reacties en aanmeldingen.

Hiermee begon de jeugd-afdeling van Rap-honkbal vorm te krijgen. Het was het begin van een bijzonder succesvolle jeugd-afdeling die vele Amsterdamse, regionale en landelijke titels in de wacht sleepte. De successen van de jeugd-afdeling duren nog altijd voort. In 1963 werd het jeugdteam van 14 t/m 16 jaar de eerste die landskampioen werd. Deze ploeg speelde destijds in de zogenoemde MC Bakker-afdeling, vernoemd naar de Nederlandse honkbal-pionier M.C. (Maarten) Bakker.

Sinds het einde van de jaren zestig tot en met de jaren zeventig had Rap/Pirates een zeer actieve jeugd-afdeling. Het jongste team (pupillen, 8-12 jaar) nam deel aan vele (internationale) toernooien door het hele land. In die jaren speelde dit team in de Bleesing-competitie, vernoemd naar een andere Nederlandse honkbal-pionier en langdurig Bondsvoorzitter Emile Bleesing. Het gebeurde zelfs dat een team op dezelfde dag van het ene naar het andere toernooi reisde om uit te komen in de Finale. En die vervolgens te winnen. Regelmatig was één van de eerste vragen die Loevendie stelde op het moment dat hij een speelveld voor een toernooi betrad: ''Hoe groot is de beker voor de eerste prijs?''. Daar volgde dan vaak de volgende mededeling op: ,,Die komen we even winnen''. Vanaf 1976 is de club ook deelnemer aan het jaarlijkse honkbal-toernooi op de Amerikaanse Luchtmachtbasis Ramstein (Duitsland). Sinds de club op eigen benen verder ging begon Amsterdam Pirates zelf ook internationale jeugd-toernooien te organiseren op ondermeer Koninginnedag (30 april).

Loek Loevendie was niet alleen één van de organisatoren, maar hij was meer nog één van de coaches van de deelnemende Pirates-teams. Dat de club succesvol werd (en bleef) vanaf eind jaren zestig tot en met de jaren zeventig was te danken aan het feit dat Rap/Pirates een zeer actieve jeugdcommissie had, maar ook beschikte ook toegewijde en gepassioneerde jeugdcoaches. Naast Loek Loevendie waren dat ondermeer Paul Hamstra, Wim Joost, Herman Koot, Coen Stoovelaar, Kees van Vegten, Wim van der Poel, Herman Spilker and Nico Meijers. Samen met deze coaches vormde Ome Loek de basis voor de succesvolle jeugd-afdeling van Pirates, zoals die er nog altijd is.

Brommertje

Loek Loevendie reisde altijd van en naar het veld op zijn brommertje (later een scooter). Vanaf huis of rechtstreeks na zijn werk. Om maar gewoon elke dag bij zijn club en zijn spelers te kunnen zijn. Door de jaren heen coachte en begeleidde Loevendie ruim duizend jonge spelers in het jeugdprogramma van de vereniging. Van deze groep bereikten er ruim honderd de Hoofdklasse. Velen speelden ook voor de Amsterdamse Rayonteams, die in deze jaren werden samengesteld en in de toenmalige Rayon-toernooien tegen elkaar speelden. Verschillende spelers bereikten de Nederlands Jeugdteams of kwamen uit in het Nederlands Honkbal Team.

In de jeugdteams die Loevendie eind jaren zestig/begin jaren zeventig onder zijn hoede had kwamen spelers uit als Marcel Joost, Frank Koot, Haitze de Vries, Jan Hijzelendoorn, Ronald Stoovelaar, Marten Walsma, Peter van Erk, Hans Jansen, Harm Schildmeijer, Martin van der Steeg, André van Beest en Laurens van der Poel, die allemaal de Hoofdklasse zouden bereiken. De eerste zes speelden ook in het Nederlands Honkbal Team.

In daaropvolgende jaren bereikten ook andere spelers, die hun loopbaan waren begonnen in de Pirates-jeugdopleiding het Nederlands Team. Veel van hen speelden voor Loevendie in de pupillen of kregen de nodige adviezen van hem. Daaronder Peter Boon, Jeffrey Cranston, Martijn Faneyte, René van Huffel, Patrick de Lange, Byron Ward, Jesse Aussems, Rashid Gerard, Zaïr Koeiman, Bas Nooij en Pim Walsma. Loevendie trainde en coachte ook zijn eigen zoons Loek jr. en Marco. Als werper gooide de laatste ook in de Hoofdklasse en in Jong Oranje.

Onder zijn jonge talenten waren ook spelers die later professioneel zouden gaan spelen, zoals Rikkert Faneyte, die in de Major League uit zou komen voor San Francisco Giants en Texas Rangers. Ook spelers zoals pitcher Tonny Cohen, infielder Raymond Hofer en pitcher Tom de Blok zouden professioneel gaan honkballen in de USA.

Kweekvijver

Onder zijn pupillen in de jaren negentig waren ook Johnny en Mariekson Gregorius. Hun vader Didi was werper in het Hoofdklasse-honkbalteam van Amsterdam Pirates en moeder Sheritsa speelde in het softbalteam dat eveneens uitkwam in de hoogste afdeling. In latere jaren, nadat het gezin was teruggekeerd naar Curaçao, ontwikkelde Mariekson zichzelf niet alleen in een zeer getalenteerde honkballer, maar ook in een Major League-korte stop. Mariekson nam de bijnaam Didi van zijn vader over en speelde in de Major League voor Cincinnati Reds, Arizona Diamondbacks, New York Yankees en Philadelphia Phillies.

Loek Loevendie had een oog voor talent en details. Hij zag het gelijk wanneer iemand iets extra's had en vaak gaf hij dan extra trainingen. Voor veel van deze spelers, maar ook vele andere clubleden was Loevendie simpelweg 'Ome Loek' en dat bleef ook vaak zo. Niet alleen de jeugd-afdeling was succesvol in de jaren zeventig. Ook de vlaggeschepen in zowel honkbal als softbal eindigden regelmatig in de top van hun respectievelijke afdelingen. In 1981 promoveerde het honkbalteam naar de Hoofdklasse. Ook de softbalters promoveerden naar de hoogste afdeling. Zes jaar later kwam een droom uit toen Amsterdam Pirates Neptunus versloeg in de Holland Series en voor het eerst in de clubhistorie landskampioen werd. Loek Loevendie was één van de eersten die met tranen in de ogen op het veld stond om feest te vieren met het team en om de spelers te feliciteren, waarvan er velen voor hem hadden gespeeld in jeugdteams.

In 1982 opende de vereniging een fonkelnieuw clubhuis met een fraai terras, dat achter het rechtsveld stond en zodoende een schitterend uitzicht bood over het gehele veld. De eerste steen voor het nieuwe gebouw werd (uiteraard) gelegd door Loek Loevendie. Na het seizoen 2000 verhuisde de vereniging van de oude locatie aan de Jan van Galenstraat naar het huidige onderkomen op Sportpark 'Ookmeer'. Daar kreeg de club meer ruimte, met twee volwaardige Hoofdklasse-honkbalvelden, een Hoofdklasse-softbalveld en een jeugdveld, maar de club kreeg ook een eigen sporthal.

Op deze nieuwe locatie richtte Loevendie zijn eigen honkbal- en softbalmuseum op, dat uitzicht heeft op het veld in de sporthal. Veel attributen en foto's uit de Pirates-historie zijn hier te zien. Maar ook uit de honkbalgeschiedenis in het algemeen. In het opzetten en inrichten van het museum en het samenstellen van alle items kreeg Loevendie veel hulp van Ger Lange, die tegenwoordig het museum overziet.

Pensioen

Op zondagmiddag 29 september 2013 zette Loek Loevendie een punt achter zijn actieve loopbaan als jeugdcoach. Op deze dag coachte hij voor het laatst een cadetten-team van Amsterdam Pirates in een wedstrijd tegen Tex Town Tigers uit Enschede. Voor aanvang van het duel gooide Loevendie de ceremoniële eerste bal. Zijn coach-loopbaan overspande een periode van liefst 65 jaar die in 1948 begon toen hij op 16-jarige leeftijd begon met het trainen van jeugd-voetbalteams bij Rap. De laatste vijftig jaar coachte hij jeugd-honkbalteams, iets waar hij altijd het meeste plezier in heeft gehad. Na afloop van zijn laatste wedstrijd zei Loevendie: ,,Ik zou graag nog zijn doorgegaan, maar ik heb gewoon teveel last van mijn rug. Het is tijd om te stoppen met coachen. Maar ik blijf gewoon actief voor de club hoor. Ik heb nog veel dingen waar ik mee bezig ben en blijf, zoals de jeugdcommissie, materiaal, het museum en nog veel meer. En ik blijf natuurlijk doorgaan met de woensdagmiddag-trainingen. Dan ga ik gewoon op een stoel zitten en gooi de ballen naar de slagman. Ik hou ervan jeugd te coachen en hen te helpen beter te worden. Ik heb nog genoeg te doen''.

En inderdaad bleef Loevendie het overzicht houden van zijn befaamde woensdagmiddag-trainingen. Tot een paar jaar geleden toen hij vanwege gezondheidsproblemen gedwongen was hiermee te stoppen. Ondanks deze lichamelijke klachten bleef hij uiteraard zo vaak als mogelijk naar het Pirates-veld komen, want hij wilde niks missen. En hij was altijd aanwezig wanneer het Hoofdklasse-team van de club op eigen veld speelde.

Naast het coachen van jeugdteams bij Rap/Amsterdam Pirates was Loevendie ook enige jaren wedstrijdsecretaris voor het jeugdhonkbal binnen de club. Daar begon hij eind jaren zestig mee en bleef dat doen tot in het begin van de jaren zeventig. Een paar jaar later, tot ergens begin jaren negentig, was hij wederom wedstrijdsecretaris, maar toen alleen voor de senioren honkbalteams, omdat Kees van Vegten toen het wedstrijdsecretariaat van de jeugd had overgenomen. Verschillende keren in deze periode stopte Loevendie met dit papierwerk, maar hij keerde dan een paar jaar later toch weer terug.

Loevendie was ook betrokken bij de verzorging van de speelvelden, plaatste vele jaren de lijnen en was ook groundskeeper. In de jaren zeventig tot in de jaren negentig was hij bovendien consul bij wie de tegenstanders terecht konden met de vraag of een veld bespeelbaar was als het bijvoorbeeld geregend had. In de beginjaren deelde hij deze functie met Doon van der Steeg.

Loek Loevendie maakte ook kort deel uit van het Amsterdam Pirates-clubbestuur en was in het begin van de jaren zeventig zo'n twee jaar voorzitter. Hij stelde echter dat hij niet in de wieg was gelegd om clubbestuurder te zijn. Hij zei altijd: ,,Ik ben geen bestuurder, ik ben iemand die dingen wil doen, op het veld wil staan, jeugdspelers coachen''. Hij was echter wel vele jaren lid van de jeugdcommissie van de vereniging, tot een paar jaar geleden. Daarin was hij meer op zijn plaats, omdat hij toen nauw was betrokken bij wat hij het liefste deed, jeugd trainen en zijn ideeën delen. Nadat hij was gestopt als voorzitter, maar vooral voor zijn vele bijdragen in de voorgaande jaren werd Loevendie benoemd tot Erelid van de club.

Onderscheidingen

Door de jaren heen ontving Loek Loevendie verschillende onderscheidingen voor zijn activiteiten. Tijdens de Bondsraadvergadering van de KNBSB op 28 februari 1976 werd de Slugger uitgereikt aan Loevendie. De Slugger is de hoogste onderscheiding van de Nederlandse Bond voor personen/organisaties die een belangrijke bijdrage hebben geleverd op het gebied van promotie voor de honkbal- en softbalsport in Nederland in het voorgaande jaar (of jaren). Loevendie kreeg de Slugger omdat hij zich al vele jaren bezig had gehouden met jeugdhonkbal en zich bijzonder interesseerde voor de spelbeoefening door de zeer jeugdigen. Voor deze leeftijdsgroep (vanaf 4, 5 jaar) zette Loevendie spelregels op papier voor een spelvorm, voordat zij uiteindelijk aan het echte honkbal zouden beginnen. Loevendie's ideeën werd hierna uitgewerkt door een grotere groep mensen en dat leidde tot de creatie van peanutbal.

In 1983 werd Loevendie benoemd tot Lid van Verdienste van het toenmalige Rayon Amsterdam voor zijn vele activiteiten in het jeugdhonkbal. Een paar jaar later ontving Loevendie een speciale ring van de Amsterdamse krant Het Parool. Deze ring werd destijds regelmatig uitgereikt aan personen die zich op allerlei terreinen verdienstelijk maakten, zoals sport.

Voor zijn vele jaren van activiteiten op allerlei gebied binnen de vereniging Rap/Amsterdam Pirates, waaronder het coachen van jeugdteams, maar ook het promoten van de honkbal- en softbalsport en veel meer, kreeg Loek Loevendie op 29 april 2004 een Koninklijke Onderscheiding. Op die dag werd hij benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Op 4 oktober 2014 werd Loek Loevendie het nieuwste lid van de Hall of Fame van het Nederlands Honkbal en Softbal Museum. Op deze dag werd hij officiëel opgenomen in de Eregalrij voor aanvang van Game 4 van de Holland Series tussen L&D Amsterdam Pirates en DOOR Neptunus op Sportpark 'Ookmeer', het thuisveld van Pirates. Loevendie's plaquette werd onthuld tijdens een bijeenkomst in het clubhuis, waarna hij voor aanvang van de wedstrijd werd geëerd. Hij werd de 49e Hall of Fame-bewoner en de eerste sinds 2009.

In december 2014 organiseerde Amsterdam Pirates het eerste internationale indoor jeugd honkbaltoernooi in de eigen sporthal. Als erkenning voor zijn langdurige bijdragen aan de jeugdopleiding binnen de vereniging werd het toernooi vernoemd naar Loek Loevendie. Het Grote Ome Loek Internationaal Indoor Kerst Honkbal Toernooi werd gelijk een succes en trok vele toeschouwers. In 2018 leidden toernooi-organisatoren Pepijn Beerman en Byron Ward (beiden voormalige jeugdspelers van Loevendie) de vijfde editie. In december vorig jaar kon de zevende editie vanwege de coronamaatregelen helaas niet doorgaan. Uiteraard was Loek Loevendie altijd in eigen persoon aanwezig om de jonge teams (pupillen-leeftijd) in actie te zien, zittend op een speciaal voor hem gemaakte troon.

Op 2 juni 2016, in de Amsterdamse Stadsschouwburg, kreeg Loek Loevendie de Penning van de Sportraad Amsterdam uitgereikt. Deze onderscheiding wordt uitgereikt aan een persoon of instelling/vereniging die met durf, visie, ambitie en inzet een grote bijdrage heeft geleverd aan de sport in Amsterdam. De jury schreef dat het 'lovend was over de jarenlange activiteiten van Loevendie bij Honkbal- en Softbalvereniging Amsterdam Pirates en zijn vele bijdragen aan de ontwikkeling van beide sporten in Amsterdam'. In zijn dankwoord zei Loevendie: ,,Ik heb een mooie tijd gehad bij Pirates als coach. Nog steeds geef ik elke woensdag met veel plezier BeeBall-trainingen aan de allerjongsten. Het is moeilijk om uit de sport te stappen''.

In februari 2019 vierde Amsterdam Pirates het feit dat het 60 jaar geleden was opgericht. Op zaterdag 18 mei was het een bijzondere middag op Sportpark 'Ookmeer' waar zowel het eerste honkbal- als softbalteam thuisspeelden tegen respectievelijk Hoofddorp Pioniers en UVV. In een ceremonie voor aanvang van de wedstrijden werd officiëel stilgestaan bij het 60-jarig bestaan van de club. Tijdens deze ceremonie werd de nieuwe naam van het honkbal- en softbal-complex van Amsterdam Pirates onthuld: Loek Loevendie Ballpark. Hierna volgde een memorabele eerste bal-ceremonie, waaraan werd deelgenomen door Ronald Stoovelaar en Judith van Erk, die als eersten Amsterdam Pirates vertegenwoodigden in het Nederlands Honkbal Team en het Nederlands Softbal Team. Stoovelaar was één van de vele jeugdspelers die voor Loevendie speelde in het toenmalige Bleesing-team (pupillen). Ronald Stoovelaar ving de bal die werd gegooid door voormalig Pirates Hoofd Coach Charles Urbanus, terwijl Judith van Erk een softbal gooide naar oud-teamgenoot Evelien Bode, die als tweede jeugdspeelster van Pirates Oranje had bereikt.

Dagelijks op het veld

Het seizoen 2019 eindigde met een enorm succes, want het honkbalteam van L&D Amsterdam Pirates schreef geschiedenis in de Holland Series tegen Curaçao Neptunus. De ploeg verloor de eerste drie wedstrijden, maar kwam daarna tot een spectaculaire comeback en wist als eerste team in historie met een 3-0 achterstand de volgende vier wedstrijden te winnen om landskampioen te worden. Ome Loek heeft deze titel zelf kunnen meevieren. Ook in 2019 promoveerde het vrouwen-softbalteam om in 2020 terug te keren in de hoogste afdeling.

Vanaf het begin in 1959 was Loevendie vrijwel dagelijks op het veld. Hij genoot er van op het complex van zijn club te zijn en samen te zijn met anderen, praten met zijn vele honkbal- en softbalvrienden of een kaartje te leggen.

Loevendie kon niet stilzitten, hij was altijd met iets bezig. Of dat nou coachen was, instructies geven, oud papier verzamelen, werken in de kantine, velden voorbereiden, zijn museum uitbreiden of kijken naar wedstrijden. In latere jaren genoot hij ook van het bijwonen van wedstrijden, keek hij toe vanaf zijn eigen stoel en keek vol trots in het rond. Hoe 'zijn' Pirates was uitgegroeid tot één van de toonaangevende verenigingen in Nederland. En terugdenkend aan alle successen door de jaren heen van die jeugdteams en al die jeugdspelers die hij had gecoached.

Loek Loevendie was en zal voor altijd niet alleen een club-icoon, maar ook 'Mr. Pirates' blijven. We gaan hem enorm missen.

De KNBSB condoleert de familie van Loek Loevendie en wenst hen veel sterkte.